kijken, kijken, kijken

Een jongetje van ongeveer 3 jaar heeft op de peuterspeelzaal ontdekt dat hij papier in snippers kan knippen. Hij is er een hele tijd geconcentreerd mee bezig. Op een gegeven moment is het tijd om op te ruimen en ik maak hem dat duidelijk door er op te wijzen en zet een prullenbak naast het tafeltje waar hij zit. Hij pakt een snippertje en gooit het in de prullenbak, daarna nog één en daarna nog één, heel geconcentreerd is hij bezig met een nieuwe activiteit: snippertjes weggooien. Tot er een leidster langs loopt en zonder iets te zeggen met één veeg alle snippers in de prullenbak veegt, het oppakt en achteloos tegen het jongetje zegt dat hij naar de kring moet.
Dus eerst KIJKEN!

Een ander voorbeeld op een peuterspeelzaal: twee peuters spelen met de doktersspullen. Er sluit zich een kind aan en dat mag meedoen. Maar dan willen er nog meer kinderen meedoen. Er ontstaat wat geharrewar over het vervolg van het spel: wie is ziek en wie is de dokter en zijn er eigenlijk nog meer rollen?
Het geharrewar trekt mijn aandacht en die van mijn collega. We kijken elkaar aan, kijken naar de situatie, schatten het in en kijken elkaar weer aan. Non-verbaal ontstaat overeenstemming over het feit dat we niet ingrijpen.  De kinderen hebben hier weinig van gemerkt. Eén kind kijkt wel in onze richting maar ziet aan onze houding dat we het vertrouwen hebben dat ze het zelf kunnen oplossen en dat lukt ook. Daarna hebben wel 8 kinderen samen een hele tijd "ziekenhuisje" gespeeld. En wij hebben fantastisch kunnen observeren! Zo zagen we dat het kindje dat altijd alles op zijn eigen manier wil doen  nu als "patiënt" heel inschikkelijk was  en deed wat hem gezegd werd. Een openbaring.
Dus eerst KIJKEN!

Kijken is wat mij betreft het begin van interactie. Bij baby's begint het al: wanneer een baby ergens op een box kleed ligt, pak je haar niet zomaar op maar je kijkt eerst of je oogcontact kunt maken, daarna zeg je wat je gaat doen en dan pas pak je haar op.
Dus altijd eerst KIJKEN!